Angst- en paniekstoornissen
Angststoornissen behoren tot de meest voorkomende psychiatrische stoornissen. Iedereen is wel eens bang of angstig. Angst hebben is normaal. Angst heeft nut. Door angst redden we onszelf uit gevaarlijke situaties en kunnen we overleven. Maar angst kan ook toeslaan in paniek, dan maakt het uw wereld klein en uw leven beperkt. Als u constant angsten voelt, en angst ongezond wordt kan het zijn dat u een angststoornis hebt. Het angstmechanisme is dan verstoord. Zoek altijd tijdig hulp om verergering van de problemen te voorkomen.
Stemmingswisselingen
Stemmingswisselingen zijn, zoals het woord al zegt, wisselingen in uw stemming. Het ene moment bent u helemaal gelukkig en het volgende moment heeft u een pesthumeur. Het kan zo zijn dat een externe gebeurtenis heeft gezorgd voor een ander humeur. Echter, als er in uw omgeving bijna niets is veranderd, dan kunnen interne factoren zoals hormonen waarschijnlijk de oorzaak zijn. Door veranderende hormonen komen stemmingswisselingen vaak voor tijdens de puberteit, een zwangerschap en de overgang. Maar ook voeding of onvoldoende slaap kunnen van invloed zijn. Loop niet te lang met de klachten.
Somberheid en depressies
Iedereen heeft wel eens een dipje of voelt zich soms somber. Dat hoort bij het leven en gaat meestal vanzelf weer over. Als sombere gevoelens aanhouden en gepaard gaan met klachten als: slecht slapen, niet meer kunnen genieten, concentratieproblemen of voortdurend moe en geïrriteerd zijn, kan dit duiden op een depressie. Depressies komen veel voor. Een depressie is een ziekte. Deze ziekte is goed te behandelen, maar dan is het wel zaak dat u snel hulp zoekt.
Acceptatie
Acceptatieproblemen hebben te maken het niet kunnen verwerken van omstandigheden. Wellicht heeft u of een dierbare een (ernstige of chronische) ziekte opgelopen, gaat het behalen van doelen u niet goed af, of is het accepteren van een scheiding of rouwverwerking lastig. U mist focus en niet alle levensenergie wordt aangewend vanuit kracht. Het is verstandig om meer weerbaarheid te ontwikkelen, dingen een plek te geven en meer los te kunnen laten. Zo ontstaat er weer nieuwe energie en rust in het hoofd. Het is belangrijk de klachten niet te onderschatten.
Assertiviteit
Assertiviteitsproblemen hangen samen met uw zelfbeeld, de manier waarop u naar zichzelf kijkt. Wie bent u, waar staat u voor, hoe begrensd u uw identiteit en uw meningen?
Hierin zijn drie verschillende stijlen te onderscheiden: assertiviteit, subassertiviteit en agressiviteit. Subassertieve mensen zijn mensen die eigenlijk constant teveel rekening houden met anderen en te weinig met zichzelf. Angst is hierbij de boosdoener; angst voor afkeuring en angst om belachelijk gemaakt te worden. Agressieve mensen komen eigenlijk té sterk voor zichzelf op. Ze walsen daarbij over de ander heen en vergeten hem hierbij. Assertiviteit zit tussen agressief en subassertief in. In de kern van de behandeling leert u:
1. Spreek uw eigen gevoel uit
2. Benoem het gedrag van de ander
3. Benoem de gevolgen van dat gedrag voor u
4. Zeg wat u in de toekomst anders zou zien
Eenzaamheid
Bij gevoelens van eenzaamheid ervaart men een gemis aan een hechte, emotionele band met anderen. Of u heeft minder contact met andere mensen dan u wenst. Eenzaamheid gaat gepaard met kenmerken als negatieve gevoelens van leegte, verdriet, angst en zinloosheid en met lichamelijke of psychische klachten. Er zijn verschillende vormen van eenzaamheid. Bij sociale eenzaamheid gaat het vooral om het ontbreken van contacten met mensen waarmee iemand bepaalde gemeenschappelijke kenmerken deelt, zoals vrienden, kennissen of collega’s. Van emotionele eenzaamheid is sprake als u een hechte, intieme band mist met één andere persoon, meestal de levenspartner.
Terugkerende negatieve (dwang)gedachten, obsessief gedrag
Wanneer u last heeft van bepaalde gedachten die herhaaldelijk terugkomen zonder hier controle over te hebben en zonder dat u dit wilt, dan kan het zijn dat u last heeft van dwanggedachten. De dwanggedachten kunnen sterke gevoelens van angst, afkeer of twijfel oproepen en uw leven gaan beheersen. Dwanggedachten zijn erg vermoeiend omdat ze veel energie kosten. Soms kunnen ze gepaard gaan met dwanghandelingen, waarbij een specifieke handeling ook daadwerkelijk ‘moet’ worden uitgevoerd. Denk hierbij aan het obsessief wassen van de handen, het schoonvegen van een ruimte of het willen mijden van de witte strepen van de zebrapad bij het oversteken. Gehoor geven aan de dwanggedachten geeft het gevoel dat u het goed heeft gedaan, hetgeen weer versterkend is voor de gedachten. In Nederland lijden ongeveer 150.000 mensen aan een dwangstoornis. Dwangstoornissen zijn succesvol te behandelen.
Pesten, mishandeling, bedreiging, (huiselijk) geweld
Als u voor langere tijd herhaaldelijk door anderen bejegend wordt op manieren die leiden tot fysieke verwondingen en/of psychisch lijden, dan kan dat u brengen tot wanhoop. Pesten kan verbaal, fysiek en tegenwoordig ook elektronisch van aard zijn. In extreme gevallen kan het leiden tot zelfdoding van het slachtoffer. Pesten, mishandeling en (huiselijk) geweld zijn universeel en stoppen helaas niet vanzelf. Bent u vroeger langdurig gepest of slachtoffer geweest van geweld? Dan kan het zo zijn dat de gebeurtenissen uit het verleden onbewust nog steeds een grote rol spelen in uw huidige leven. Het is belangrijk dat het slachtoffer de juiste hulp en begeleiding krijgt om weer in de eigen kracht te kunnen staan.
Rouw
Er sterven in Nederland 410 mensen per dag. Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met het verlies van een dierbare. De rouwperiode die hierna volgt, kan een moeilijke periode zijn in uw leven. Het overlijden van een dierbare geeft naast verdriet soms ook boosheid, ongeloof en somberheid. Het is belangrijk om tijdens de rouwperiode goed voor uzelf te blijven zorgen. Dit betekent dat u goed blijft eten, op tijd gaat slapen en voldoende beweegt. Voelt u zich vastzitten na het verlies van een dierbaar persoon? Schakel dan professionele hulp in.
Schuld-, schaamte- en spijtgevoelens
Schuld en schaamte worden vaak tegelijkertijd genoemd maar zijn in de kern verschillend van elkaar: bij schuld ligt de benadering bij de ander, maar bij schaamte staan de eigen tekortkoming en falen centraal. Schuldgevoel is een normale emotie wanneer u beseft dat u een ander schade hebt berokkent of iets verkeerd hebt gedaan. Het is gezond om er regelmatig een beetje last van te hebben – we zijn nu eenmaal mensen en mensen maken fouten - echter is het niet de bedoeling om er door te worden verteerd. Wanneer u schuld-, schaamte of spijtgevoelens voelt die zo intens zijn dat ze uw vermogen om goed te functioneren in de weg zitten, is het raadzaam professionele hulp te zoeken.
Culturele of arbeidsgerelateerde conflicten
Elk land, samenleving of groep mensen heeft een eigen cultuur. Alhoewel cultuur lastig is te duiden, gaat cultuur in de GGZ onder andere over communicatiegewoonten, cultuurspecifieke ziektebeleving en verklaringsmodellen van klachten, cultuurspecifieke verwoording van klachten, manier van kleden, leefwijze, omgangsvormen etc. Met name mensen met een migratieachtergrond kunnen ervaren dat ze anders zijn dan hun omgeving en moeite hebben om goed te aarden. Misschien heeft u veel moeite om te wennen aan nieuwe omgangsvormen dan die u gewend bent en levert dit conflicten op in uw omgeving en/of op de werkvloer. Het is belangrijk om snel hulp te zoeken wanneer u niet goed kunt functioneren in uw omgeving en u het gevoel heeft dat niemand u begrijpt.
Slapen
Slapen lijkt zo vanzelfsprekend dat we er niet vaak over nadenken. Toch zijn alle onderzoekers het erover eens dat een goede nachtrust essentieel is voor onze gezondheid. Een goede nachtrust houdt de hersenen gezond en zorgt voor herstel van het lichaam. Ook zorgt het voor een beter geheugen en meer concentratie. Een slechte nachtrust vergroot het risico op hersenaandoeningen zoals depressie, beroerte en dementie. Mensen kunnen verschillende problemen hebben met slapen. Het kan lang duren voordat u in slaapt valt, u slaapt slecht door of wordt té vroeg wakker. In de behandeling gaan we op zoek naar de oorzaken van uw slechte slaapritme en leren we u welke maatregelen u zelf kunt nemen voor een goede nachtrust.
Stress
Stress is niets anders dan druk of spanning. Stress is niet per definitie altijd slecht. Gezonde stress is bijvoorbeeld de spanning die u voelt voor een sollicitatiegesprek, examen, optreden of andere spannende gebeurtenis. De stress zorgt ervoor dat u extra alert en geconcentreerd kunt zijn. Zodra de gebeurtenis voorbij is, neemt de spanning meteen geleidelijk weer af. Langdurige stress kan ervoor zorgen dat u continue paraat staat, waarbij de stresshormonen zorgen voor slaapproblemen. Het lichaam heeft dan moeite om het immuunsysteem op peil te houden. Het gevolg is dat u vaker en langer ziek kunt zijn. Als stress te lang aanhoudt of te vaak voorkomt, heeft u lichaam tussentijds onvoldoende gelegenheid om te herstellen. Er is dan sprake van ongezonde stress. Hoe langer een stressperiode duurt, des te langer kost het herstel ervan. Neem stressklachten dus altijd serieus en zoek direct hulp als u denkt dat er sprake is van langdurige ongezonde stress.
Eetstoornis
Heeft u overdreven veel aandacht voor uw lichaamsgewicht, wat u eet en hoeveel u eet? Dan kan het zo zijn dat u te kampen heeft met een eetstoornis. De obsessie zorgt voor allerlei beperkingen in het dagelijkse leven, worden meestal steeds erger en gaan vaak gepaard met gevoelens van depressie, schuld en schaamte. Vormen van eetstoornissen zijn anorexia nervosa, boulimia nervosa en de eetbuistoornis. Met therapie komt 40 tot 60 procent van de mensen bijna helemaal van een eetstoornis af. Bij ongeveer een derde blijft de eetstoornis bestaan, maar worden de problemen wel minder. Eetstoornissen zijn veelal hardnekkig om alleen te overwinnen. Zoek daarom altijd hulp.
Zelfvertrouwen (negatief zelfbeeld en onzekerheid)
Als u sneller en meer negatieve eigenschappen over uzelf kunt opnoemen dan positieve, dan heeft u misschien wel te maken met een negatief zelfbeeld. Het gaat hier om selectieve waarneming waarvoor de oorzaken divers kunnen zijn. Het zelfbeeld wordt al vroeg gevormd, mede door ervaringen in het gezin, de mate van kritiek en interesse van de ouders en omgeving en bijvoorbeeld of u op school het gevoel had genegeerd of gepest te worden. De aanwezigheid van verbondenheid en veiligheid zijn belangrijk om een positief zelfbeeld te krijgen, waarbij automatisch geldt dat afwezigheid ervan resulteert in een negatief zelfbeeld. U heeft het gevoel dat anderen altijd beter zijn dan u, dat u niets goed doet en dat u niet trots op uzelf kunt zijn. Wat anderen van u denken en hoe ze u beoordelen is voor u belangrijk. De gevolgen van een negatief zelfbeeld kunnen onder andere zijn dat u op sociaal gebied niet goed meer kunt functioneren of last heeft van faalangst en andere psychische problemen. Om de klachten niet te laten verergeren is het belangrijk om niet lang rond te lopen met de genoemde klachten.
Onverklaarbare lichamelijke klachten
Veel lichamelijke klachten zijn niet goed te verklaren en gelukkig gaan ze vaak vanzelf wel weer over. Als dit niet het geval is en de klachten erger worden, dan is het belangrijk dit met uw huisarts te bespreken. Indien er na een onderzoek geen lichamelijke oorzaak voor uw klachten te vinden is, of wanneer het onduidelijk is waarom uw klachten zo heftig zijn, spreken we van SOLK (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten). U verzint deze klachten niet; ze bestaan en u heeft er last van. Gelukkig zijn er behandelingen die er op gericht zijn zodat u op den duur minder last heeft van de klachten.
Burn-out
Hoe flexibel of rekbaar een mens geestelijk ook is, het kan iedereen overkomen: een burn-out. Het betekent dat u letterlijk opgebrand bent en geen fut hebt om iets te doen. Een burn-out is vaak het gevolg van een zeer langdurige stress. Het ontstaat echter niet van de een op de andere dag. Er zijn symptomen die kunnen wijzen op het hebben van een burn-out. Enkele symptomen van een burn-out zijn vermoeidheid, last van depressie gevoelens en onophoudelijk piekeren. Een behandeling vanwege alleen burn-out wordt niet vergoed dor de zorgverzekeraar.
Relatieproblemen
In ons leven gaan we diverse relaties aan. Deze relaties zijn over het algemeen gebaseerd op liefde, vertrouwen, steun en genegenheid. Een niet goed functionerende relatie kan geestelijke klachten veroorzaken en diverse variabelen in het leven ontwrichten. Ineffectieve rolopstellingen en patronen dienen doorbroken te worden met inzicht in elkaars wensen, behoeften en gevoelens. Een behandeling vanwege alleen relatietherapie wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar.
e - Health
Spectrum GGZ heeft e-Health in haar behandelaanbod geïntegreerd. Dit zijn behandelprogramma’s die wij aanbieden via internet. Naast de reguliere behandelcontacten krijgt u dan ook online zorg, bijvoorbeeld via een computer of mobiele telefoon. Afhankelijk van uw wensen en klachten zal uw behandelaar u hier op wijzen tijdens de intake of een behandelcontact. E-health kan een goede aanvulling zijn op uw behandeling. Daarnaast heeft u als cliënt nog meer de regie op uw eigen zorgtraject en welzijn.
Spectrum Plus
Heeft u behoefte aan snelle psychologische zorg waarvoor geen verwijzing nodig is en zonder tussenkomst van zorgverzekeraar? Binnen Plus van Spectrum GGZ bieden we alle vormen van psychologische zorg waaronder coaching en training. Bij Plus van Spectrum GGZ zijn we niet gebonden aan de voorwaarden van zorgverzekeraars, de regie ligt bij u. Plus wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar.
